An essay i wrote at Utrecht University

Haaien vallen ten prooi aan de mens

Haaien hebben al 450 miljoen jaar een bestaan op deze planeet.  Het zijn de machtigste roofdieren onder water, ze hebben altijd bovenaan de voedselketen gestaan en daarbij beheersen ze twee-derde van de aarde. Hier lijkt helaas in hoog tempo een einde aan te komen. De reden hier van is heel simpel: de mens.
Pas 200.000 jaar lopen er mensen rond op deze planeet en toch denken ze heer en meester te zijn over de wereld. Dit is een vergissing: als wij de bronnen blijven uitputten zoals we nu doen, komen we er snel genoeg achter wat er gaat gebeuren. Men is in enorme getale haaien aan het doden, alleen maar voor hun vinnen. Is het eind van het bestaan van de haai in zicht? Vallen haaien ten prooi aan de mens?

Veel mensen zijn bang voor haaien, maar dit is onterecht. Er zijn ongeveer 375 soorten haaien, waarvan er maar een handjevol gevaarlijk voor de mens zijn. Er komen jaarlijks meer mensen om door de bliksem, dan door haaienaanvallen. Als een mens al aangevallen wordt door een haai, is dit bijna altijd een vergissing van het dier: het is zijn intentie niet om een mens te doden. Toch vrezen wij deze ondoorgrondelijke dieren enorm. Dit is dan ook een belangrijke reden dat veel mensen niet voor de haai willen opkomen nu ze een bedreigde diersoort zijn: ze zien haaien liever gaan dan komen, opdat ze veilig in zee denken te kunnen zwemmen.

De aaibaarheidsfactor, bedacht door Rudy Kousbroek, gaat over de mate waarin een dier aardig gevonden wordt door mensen. Dit begrip is later breder geworden en staat nu vooral voor de mate waarin mensen bereid zijn om een dier te beschermen.  Dit zie je bijvoorbeeld bij panda’s, apen en proefkonijnen. Deze aaibaarheidsfactor ontbreekt echter bij de haai. De haai wordt door de mens als killermachine gezien. Hierdoor zijn er bijvoorbeeld geen bekende acties voor het redden van de haai, zoals dat bij tijgers en zeehondjes wel het geval is.

Jaarlijk vinden sowieso zo’n 100 miljoen haaien de dood door menselijk toedoen. Waarschijnlijk ligt dit aantal twee keer zo hoog, omdat de vangst van haaien vaak niet gerapporteerd wordt. Dit zijn schrikbarende cijfers. Als we haaien in dit tempo blijven doden, dan zal de haai uitsterven. Veel haaiensoorten staan al op de lijst van bedreigde diersoorten. Als je weet dat de haai al vijf massa-extincties heeft overleefd waarbij enorm veel levende wezens zijn uitgestorven, is het duidelijk hoe destructief de mens wel niet is. Waar zijn we mee bezig?

Roofdieren bepalen de structuur en het functioneren van ecosystemen. Dit is precies wat haaien onder water doen en zo zorgen ze al miljoenen jaren voor balans onder water. Wanneer je dus de top van een ecosysteem weghaalt, in dit geval de haai, dan vernietig je een bepalende factor. Deze factor kan verschuivingen te weeg brengen in de onderste niveaus zoals de planten en het zoöplankton. De oceaan zorgt voor het leven op aarde en veranderingen in de oceanen zijn heel riskant. We weten uit het verleden dat het leven op aarde mee verandert wanneer de oceanen een verandering ondergaan.

De belangrijkste reden dat mensen haaien doden, is voor de vinnen. De vinnen worden gebruikt om haaienvinnensoep van te maken. Er zit geen smaak aan de vinnen, maar ze zouden wel een bepaalde textuur aan de soep geven waar ook kip of varkensvlees in zit. Haaienvinnensoep is een heuse delicatesse in China en is een symbool van rijkdom. Men vraagt daar voor een bord haaienvinnensoep zo’n 90 dollar. Een feest of bruiloft zonder deze soep is geen feest; het wordt dan ook geserveerd als teken van respect en welvaart. Als je in China als chef van een restaurant deze soep niet kunt maken of serveren, hoef je er niet zeker van te zijn dat je de zaak nog lang kunt openhouden.

De vinnen worden niet alleen gebruikt voor de soep, maar, zij het in mindere mate, ook om pillen van te maken. In Azië denkt men namelijk dat haaien niet net zo snel ziek worden als andere dieren, maar dat is helemaal niet waar. Haaien kunnen ook ziektes zoals kanker krijgen. Door deze onwetendheid denken zij dus dat pillen van haaienvinnen genezende krachten kunnen hebben op zieke mensen. De pillen worden in de apotheek verkocht als vitamine. Nu de zeeën zo vervuild zijn door chroom en andere stoffen, veroorzaakt door de mens, kun je waarschijnlijk eerder ziektes oplopen door het eten van zeedieren, dan van een ziekte genezen.

De vinnen hebben een belangrijke industrie gevormd. Het is een miljardenbusiness. Er is zoveel winst te behalen met de vinnenhandel, dat alleen drugshandel hierboven staat. Er gaat enorm veel geld in om, want de vinnen zijn niet bepaald goedkoop. Een halve kilogram haaienvin is 200 US dollar waard. Er wordt illegaal in gehandeld en daar kun je je maar beter niet in mengen als je je leven zeker wilt zijn. Dit maakt het extra lastig om de vangst tegen te gaan.

Als de haaien eenmaal gevangen zijn, worden hun vinnen er afgesneden en de haaien worden weer terug in zee gegooid. Vaak leven de haaien nog en moeten ze wachten op de bodem van de oceaan tot ze omkomen van de honger of door verdrinking. Dit is totaal onacceptabel. Een belangrijk concept om na te gaan of zoiets etisch aanvaardbaar is of niet, is die van de filosoof Bentham: “Kunnen ze lijden?”. Via wetenschappelijk onderzoek is men er achter gekomen dat dieren met een centraal zenuwstelsel kunnen lijden. Hier vallen haaien dus ook onder. Stel je maar eens voor dat jij in de positie van de haai staat: je armen en benen, waar blijkbaar geen smaak aan zit, worden er afgehaald en dit alleen maar voor een soepje. Als klap op de vuurpijl blijf je ergens liggen zonder hulp en zonder eten tot je het leven laat.

Een groot probleem waar we mee kampen is de tradegy of the commons. Het grootste deel van de zee is namelijk een gemeenschappelijk goed: het is van iedereen. Wanneer men alleen maar aan de eigen winst denkt en iedereen zo denkt, worden de zeeën leeggevist. Het probleem is dat mensen niet de volledige rekening voor hun handelen gepresenteerd krijgen. Als iedere visser maar een bepaald aantal haaien mag vangen, opdat de populatie in stand kan blijven, is er wat betreft overbevissing niets aan de hand. Helaas houden vissers niet van een limiet: er moet brood op de plank komen en wie zegt dat de rest zich er aan houdt?

De chain of responsiblity is ook in te passen in de haaienproblematiek. De ketting begint bij de consument die naar de soep of pillen vraagt; hierboven staat de apotheek of de eetgelegenheid die deze producten verkoopt. Zij halen het weer uit de groothandel en die is ontstaan door de haaienvangst van de vissers. De overheid staat daar weer boven, omdat zij geen regelgeving hiervoor op hebben gesteld. Aan het einde van de ketting komen we de haai tegen. Het is dus moeilijk om een schuldige aan te wijzen. Wie is er verantwoordelijk voor de dood van de haaien? Nu is het makkelijk om te zeggen: de vissers. Dit is natuurlijk ook wel zo, maar de schuld ligt niet alleen bij de vissers. Van hun kant zul je ze vaak horen zeggen dat dit hun werk is, dat zij hun families moeten onderhouden en dat ze niets anders hebben. Er kan pas daadwerkelijk iets veranderen wanneer er goede regelgeving vanuit de overheid komt en waneer de consument ‘nee’ zegt tegen de producten die gebaseerd zijn op haaienvinnen. Het is dus van groot belang om de consument bewust te maken van deze massale afslachting van haaien en de risico’s die hier aan verbonden zijn: mensen weten het vaak niet eens.

Internationale conventies zoals die voor de walvis bestaan niet voor de haai. Er zijn weinig organisaties in de wereld die een programma hebben lopen voor de haai. Paul Watson, ook wel bekend als de rebel van de natuurbeschermers, heeft zich lange tijd bezig gehouden met het tegengegaan van de walvisvangst en zet zich nu in voor haaien. Als het op de politiek aan moet komen, kun je namelijk lang wachten; dan gebeurt er niets. Paul Watson gaat met zijn eigen boot achter vissers aan om ze te laten stoppen met het vangen en doden van haaien. Zoals greenpeace activisten vorig jaar al een keer demonstreerden: “politicians talk, leaders act!”

Er moeten dus internationale afspraken gemaakt worden betreffende de vangst van haaien. Als deze dieren per se gevangen moeten worden, dan moet er een stricte limiet aan de hoeveelheid per jaar gesteld worden en er moet streng gecontroleerd worden op overtredingen. De dieren moeten bij de vangst zo min mogelijk lijden. Het beste is om de vangst helemaal te verbieden. De haaien lijden namelijk sowieso bij de vangst. Daarbij hebben we bij de walvisvangst kunnen zien hoe het afloopt bij vage regelgeving en slechte controle. Als we zo doorgaan als we nu doen, sterft de haai binnen bepaalde tijd uit en raken veel ecosystemen ontregeld. Hierdoor zal het leven op aarde voor de mens ook veranderen. Willen wij het echt op ons geweten hebben dat de haai fataal ten prooi valt aan de mens?

Bron: de film “Sharkwater” (Rob Stewart, 2007)

A paper I wrote at Utrecht University

Hi there, i wrote the following paper during a course at Utrecht University and I felt like sharing it:) It is in Dutch, so not everybody will be able to read it, I'm sorry for that!

De Belo Monte dam: een bron van ruimtelijke conflicten

Brazilië, een land waar één van de grootste rivieren ter wereld stroomt, is het op vier na grootste land ter wereld. Dit doet echter niet af aan het feit dat er daar veel en grote conflicten bestaan over het ruimtegebruik van bepaalde gebieden. Een belangrijk voorbeeld dat zich al sinds 1975 afspeelt, betreft het plan voor de bouw van de Belo Monte dam op de Xinxu-river in de Braziliaanse staat Pará. Wanneer deze dam gebouwd wordt, zal het de op twee na grootste dam ter wereld worden. Dit zal gepaard gaan met een enorme hoeveelheid aan energieproductie, wat Brazilië met zijn zeer snel groeiende economie nodig heeft om aan de

grote vraag naar energie te kunnen voldoen. Economisch gezien, lijkt dit een zeer goede oplossing. Echter, dit project zal een zeer grote en negatieve impact hebben op het milieu en de lokale bevolking. Dit spanningsveld tussen economische groei en duurzaam milieubeleid is daarom telkens weer een bron voor ruimtelijke conflicten. (de Wit, 2011) De volgende vraag is hiermee van belang om te stellen: Is de bouw van de Belo Monte dam in Brazilië op ecologisch en sociaal gebied verantwoord te noemen of wordt er slechts met de economische voordelen rekening gehouden? 

Brazilië is een land dat momenteel sterke economische ontwikkelingen doormaakt en kenmerk is van een uitdijende middenklasse. Het land wordt om die reden tegenwoordig vaak aangeduid met ‘Booming Brazil’. Om aan de groeiende vraag naar energie te kunnen voldoen, lijkt de bouw van zo’n grote dam een goede oplossing. In de toekomst zou deze volgens de Braziliaanse overheid namelijk goed moeten zijn om 23 miljoen huishoudens van energie te voorzien.(de Wit, 2011) De vraag is echter, of de bouw van de Belo Monte dam wel efficiënt is? Uit analytisch onderzoek blijkt namelijk dat er een kans van 72% bestaat dat de kosten van de bouw van deze dam de opbrengsten zullen overstijgen. ( Sousa Jr. & Reid, 2010, p. 266)

Twee scenario’s in deze analyse wijzen ook uit dat het project überhaupt niet efficiënt zal zijn en al helemaal niet wanneer de sociale- en milieukosten meegerekend zullen worden. (Sousa Jr. & Reid, 2010)

Men dient dus niet louter naar de economische aspecten te kijken, maar ook de sociale aspecten zijn van belang bij het ruimtegebruik van dit gebied. Er woont namelijk een groot aantal stammen en gemeenschappen in het gebied, dat met de komst van de dam onder water zal komen te staan. Dit is voor de lokale bevolking een ramp en is daarmee ook oorzaak geweest voor veel en grote protesten, die vandaag de dag nog steeds voortduren.  Er is echter verwarring over de omvang van de gedwongen verhuizingen. Zo beweert de

directeur van de institutionele relaties van Norte Energia, het bedrijf dat het consortium leidt dat de enorme dam gaat bouwen, dat er helemaal niemand hoeft te verhuizen. In tegenstelling tot de schatting van Milieu-ingenieur Salazar van zo’n 11.000 indianen die last zullen ondervinden van de dam. Niet alleen door het overstromen van hun leefomgeving, maar ook door het inpikken van hun land door arbeiders. (de Wit, 2011) Weer een andere bron zegt dat het dammencomplex waar de Belo Monte dam onderdeel van is, zo’n 37 etniciteiten zal aantasten. (Fearnside, 2006, p. 16) 

Het derde aspect, dat zeker niet onbelangrijk is, betreft de ecologische gevolgen voor het gebied. Hydro-elektrische dammen die in het verleden al zijn gebouwd in Brazilië kunnen als voorbeeld dienen om aan te geven hoe aanzienlijk de gevolgen kunnen zijn van de komst van zo’n dam voor het milieu. Zo was er na de komst van de Tucuruí-dam in Brazilië een verlies van een geschatte 13,4 miljoen m  hout en een verlies van diverse plant- en diersoorten als gevolg van overstromingen. De constructie van het reservoir en de dam-operaties hebben de loop van de rivier veranderd, veroorzaakten uitstoot van broeikasgassen, hebben de

waterkwaliteit aangetast en hebben geleid tot een te grote populatie van insecten. Dit heeft mede gezorgd voor extra druk op de ecosystemen die niet daadwerkelijk door de overstromingen getroffen zijn. (Sousa Jr. & Reid, 2010, pp. 251)

Concluderend kan er gesteld worden dat het om een complex probleem gaat met veel onzekerheden. Het feit dat de bouw van de dam groen licht heeft gekregen, is aan de hand van de verzamelde gegevens op zijn minst merkwaardig te noemen. Het lijkt er op dat men er alles voor over heeft om aan de groeiende vraag naar energie te voldoen. Ook al gaan hier zeer negatieve gevolgen voor de natuur en de lokale bevolking mee gepaard. Daarbij is er een grote kans dat het project überhaupt niet efficiënt zal zijn. Er kunnen dus ook nog vraagtekens gezet worden bij de economische voordelen die men denkt te behalen met dit project.

Ten slotte worden de sociale- en ecologische aspecten wel meegenomen in het besluitvormingsproces, maar dit heeft blijkbaar weinig indruk gemaakt op de beleidsmakers, omdat het plan toch doorgaat. Daarbij zijn er veel onzekerheden over de te verwachten ontwikkelingen omtrent deze aspecten, waardoor men veel gegevens wellicht niet betrouwbaar genoeg geacht heeft om te overwegen in het beleid. Al met al kan het een project genoemd worden dat op sociaal- en ecologisch gebied weinig verantwoord is en waar vooral rekening wordt gehouden met de economische voordelen.

Literatuur
-Fearnside, P.M., 2006. Dams in the Amazon: Belo Monte and Brazil’s Hydroelectric Development of the Xingu River Basin. Environmental management, Volume: 38 Issue: 1, pp: 16-27.
-Sousa Jr., W.C. de, Reid, J., 2010. Uncertainties in the Amazon hydropower development: Risk scenarios and environmental issues around the Belo Monte dam. Water alternatives, Volume: 3 Issue: 2, pp: 249-268.
-Wit, P. de (2011) Jullie moeten weg, kregen we te horen. In: nrc next, 26 juli 2011, pp: 8-9.

Me singing a cover : someone like you

So, in my profile, i wrote that i see beauty in every genre of music. Music is able to give us such a diversity of emotions, that it's almost impossible to describe. For this reason I also love to make music, especially by singing. I'd love to move people by singing to them, to make them feel alive and experience all kinds of emotions.
I'm not sure if i am able to do that, but the least I can do is try, right?
Apart from singing for other people, I also love to sing when no one is around, because it always makes me feel better. It's a sort of outlet, i'm not sure how to describe it.

Introduction

Hi there:) this will be like my first blog ever, but you got to start somewhere, right? I chose "Our beautiful World" as a topic for my blogs. It's kinda general and specific in one. The fact that it is just about the beauty of the world implies specifity, but then again who decides what is beauty?
Therefore, i'm planning to write a lot of different blogs, but though i'll be sticking to one topic.
I hope you join discussions with me, because i think we can learn from one anothers thoughts and experiences and also sharing things, agreeing or not agreeing, brings people together!